W ramach obowiązującego w Polsce prawa restrukturyzacyjnego, przedsiębiorcy mają możliwość skorzystania z kilku form postępowań, których celem jest uniknięcie niewypłacalności i przywrócenie zdolności do regulowania zobowiązań. Wśród nich dwie procedury zasługują na szczególne omówienie: postępowanie o zatwierdzenie układu oraz postępowanie sanacyjne. Obie formy służą restrukturyzacji przedsiębiorstwa, ale ich mechanizmy, skutki i zakres ingerencji w działalność firmy znacząco się różnią.
Jaka jest główna różnica między postępowaniem o zatwierdzenie układu a postępowaniem sanacyjnym?
Najważniejszą różnicą między tymi dwoma postępowaniami jest zakres ingerencji sądu i doradców restrukturyzacyjnych w funkcjonowanie firmy. Postępowanie o zatwierdzenie układu ma charakter bardziej odformalizowany – dłużnik sam zbiera głosy wierzycieli pod nadzorem wyznaczonego nadzorcy układu i dopiero po uzyskaniu większości składa wniosek o zatwierdzenie układu do sądu.
W przeciwieństwie do tego, postępowanie sanacyjne wiąże się z głęboką ingerencją w działalność przedsiębiorstwa, w tym często z odebraniem zarządu nad majątkiem i przekazaniem go zarządcy sanacyjnemu. Oznacza to, że różnice między postępowaniem sanacyjnym a układowym dotyczą przede wszystkim stopnia kontroli i ochrony.
Które postępowanie jest korzystniejsze dla dłużnika?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie – wszystko zależy od konkretnej sytuacji. Jeśli sytuacja prawna i ekonomiczna dłużnika w dalszym ciągu umożliwia mu prowadzenie działalności, ma względnie stabilne przychody i zależy mu na szybkim oraz dyskretnym zawarciu zatwierdzenia układu z wierzycielami, korzystniejszym rozwiązaniem będzie postępowanie o zatwierdzenie układu. Kiedy lepiej wybrać postępowanie o zatwierdzenie układu zamiast sanacji? Postępowanie o zatwierdzenie układu warto wybrać, gdy firma funkcjonuje operacyjnie, posiada płynność, a problemy są czasowe lub wynikają z nadmiernego zadłużenia wobec ograniczonej liczby wierzycieli. Jest to szybsza, tańsza i mniej inwazyjna forma restrukturyzacji przedsiębiorstwa, skuteczna zwłaszcza we wczesnym stadium kryzysu.
W sytuacji jednak gdy stan finansowy firmy jest bardzo trudny, wymagający głębokich działań naprawczych, w tym redukcji zatrudnienia czy odstąpienia od nierentownych umów, bardziej adekwatnym rozwiązaniem będzie postępowanie sanacyjne. Analizując, które z postępowań będzie dla nas najkorzystniejsze warto oprzeć się na opinii specjalisty. Doświadczona kancelaria restrukturyzacyjna Warszawa z przyjemnością pomoże Państwu na każdym etapie restrukturyzacji, tak by jak najsprawniej wyprowadzić firmę z tarapatów finansowych.
Czy w postępowaniu sanacyjnym można prowadzić normalną działalność gospodarczą?
Tak, choć jest ona ograniczona. Firma może kontynuować działalność operacyjną, ale pod ścisłym nadzorem zarządcy sanacyjnego, który ma za zadanie ochronę majątku i realizację planu restrukturyzacyjnego. W praktyce oznacza to, że codzienne decyzje muszą być na bieżąco konsultowane, co spowalnia procesy biznesowe.
Jakie są koszty postępowania o zatwierdzenie układu?
Jednym z podstawowych kosztów związanych z rozpoczęciem postępowania restrukturyzacyjnego jest opłata sądowa od wniosku o jego wszczęcie. Aktualnie ma ona charakter stały i wynosi 1 000 zł. Do dodatkowych kosztów związanych z restrukturyzacją należy doliczyć również wynagrodzenie dla osób pełniących funkcje w postępowaniu – mowa tu o nadzorcy sądowym oraz zarządcy. Zasady ustalania ich wynagrodzeń reguluje prawo restrukturyzacyjne – odpowiednio art. 35 w przypadku nadzorcy układu oraz art. 55 w odniesieniu do zarządcy. Wysokość tych wynagrodzeń może się różnić w zależności od specyfiki danej sprawy i nakładu pracy osoby pełniącej daną funkcję.
Ile trwa postępowanie sanacyjne?
Postępowanie sanacyjne może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Długość zależy od wielu czynników m.in. wielkości firmy, stopnia skomplikowania sprawy, czy obłożenia sądu. Co do zasady jest to najdłuższy z czterech typów postępowań restrukturyzacyjnych przewidzianych w prawie restrukturyzacyjnym.
Kto może złożyć wniosek o postępowanie sanacyjne?
Wniosek może zostać złożony zarówno przez samego dłużnika, jak i jego pełnomocnika procesowego. Uprawnienie to przysługuje również kuratorowi oraz wierzycielowi. Dokument taki musi odpowiadać wymogom formalnym właściwym dla pisma procesowego. Jeśli wniosek będzie niekompletny lub obarczony brakami formalnymi, sąd zobowiąże wnioskodawcę do ich uzupełnienia, wyznaczając na to odpowiedni termin.
Czy w trakcie postępowania o zatwierdzenie układu można zawrzeć układ częściowy?
Tak, w trakcie postępowania o zatwierdzenie układu można zawrzeć układ częściowy. Układ częściowy to możliwość objęcia restrukturyzacją tylko wybranej grupy wierzycieli, a nie wszystkich spośród nich. Zgodnie z przepisami prawa restrukturyzacyjnego, układ częściowy może być zastosowany w postępowaniu o zatwierdzenie układu oraz w przyspieszonym postępowaniu układowym.
Jakie są wymogi formalne wniosku o zatwierdzenie układu?
Wniosek o zatwierdzenie układu musi spełniać wymogi formalne właściwe dla pisma procesowego, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo restrukturyzacyjne. Powinien zawierać dane identyfikacyjne dłużnika, opis jego sytuacji majątkowej, ekonomicznej i finansowej oraz propozycje układowe. Konieczne jest również dołączenie planu restrukturyzacyjnego, spisu wierzytelności, spisu wierzytelności spornych oraz spisu składników majątku. Wniosek musi zawierać informację o wynikach głosowania nad układem, przeprowadzonego przez nadzorcę układu, wraz z kartami do głosowania i jego opinią. Istotnym elementem jest także oświadczenie nadzorcy układu o zgodności procedury z przepisami prawa.
Czy zarząd majątkiem w postępowaniu sanacyjnym jest odbierany dłużnikowi?
W zdecydowanej większości przypadków sąd odbiera dłużnikowi prawo do zarządzania majątkiem i przekazuje je zarządcy sanacyjnemu. Oznacza to, że przedsiębiorca traci kontrolę nad strategicznymi decyzjami finansowymi i operacyjnymi.
